قطع یارانه رسماً آغاز شد | لیست خانوارهای حذف شده از یارانه

یارانه نقدی در سال‌های اخیر به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سیاست‌های حمایتی دولت شناخته می‌شد. اما با افزایش فشارهای مالی و ضرورت اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ها، دولت تصمیم گرفته است اجرای قانون بودجه ۱۴۰۴ را عملیاتی کند. نتیجه این تصمیم، کاهش چند میلیون نفری یارانه‌بگیران در مرداد و ادامه این روند در شهریور ۱۴۰۴ است.

کاهش یارانه‌بگیران در مرداد و شهریور

طبق گزارش‌های رسمی:

• در تیرماه ۱۴۰۴، حدود ۴۹.۶ میلیون نفر در دهک‌های چهارم تا نهم یارانه دریافت کردند.

• در مردادماه ۱۴۰۴، این رقم به ۴۶.۵ میلیون نفر رسید.
  این یعنی ۳ میلیون نفر تنها در یک ماه حذف شدند.
  منابع رسمی تأیید کرده‌اند که در شهریور ۱۴۰۴ نیز روند حذف ادامه دارد و قرار است به مرور تا پایان سال، حدود ۱۸ میلیون نفر از فهرست یارانه‌بگیران کنار گذاشته شوند.

دلایل حذف یارانه در شهریور ۱۴۰۴

۱. اجرای قانون بودجه

طبق بند مشخص‌شده در قانون بودجه سال ۱۴۰۴، دولت موظف به حذف سه دهک بالای درآمدی از فهرست یارانه‌بگیران است.

۲. استفاده از آزمون وسع مالی

شاخص‌های درآمدی، دارایی‌ها، تراکنش‌های بانکی و مالکیت مسکن و خودرو به‌عنوان معیارهای تعیین دهک خانوار استفاده می‌شوند.

۳. تمرکز بر دهک‌های پایین

هدف این سیاست، تمرکز منابع بر دهک‌های اول تا سوم و اختصاص اعتبارات به شکل کالابرگ الکترونیک است.

پیام سامانه هدفمندی به خانوارهای حذف‌شده

خانوارهایی که یارانه‌شان در شهریور قطع شده، پیامکی با این مضمون دریافت کرده‌اند:

«بر اساس مصوبه مجلس و بررسی شاخص‌های بانکی و درآمدی، سرانه درآمد ماهانه خانوار شما پس از کسر هزینه اجاره مسکن، بیش از ۱۰ میلیون تومان برآورد شده و مشمول دریافت یارانه نیستید.»

این پیام همراه با لینکی برای ثبت اعتراض در سامانه هدفمندی ارسال می‌شود.

نگرانی‌های جامعه کارگری

کارگران و مزدبگیران متوسط بیشترین نگرانی را نسبت به این تصمیم دارند. گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد برخی از خانواده‌های کارگری با وجود درآمد محدود، یارانه‌شان حذف شده است. این موضوع باعث شده تا اعتماد عمومی نسبت به شاخص‌های دهک‌بندی زیر سؤال برود.

پرسش‌های بی‌پاسخ درباره حذف یارانه‌ها

۱. منابع حاصل از حذف دقیقاً چگونه بازتوزیع خواهد شد؟
۲. آیا امکان خطا در محاسبه درآمد خانوار وجود دارد؟
۳. روند رسیدگی به اعتراضات حذف‌شدگان چقدر زمان می‌برد؟
۴. تبعات اجتماعی این تصمیم در میان کارگران و دهک‌های متوسط چه خواهد بود؟

پیامدهای اجتماعی و اقتصادی حذف یارانه در شهریور

• کاهش قدرت خرید خانوارها: به‌ویژه در میان قشر مزدبگیر.

• افزایش نارضایتی عمومی: حذف بدون شفافیت کافی، می‌تواند موجی از اعتراضات ایجاد کند.

• احتمال رشد بازار غیررسمی: برخی خانوارها برای جبران فشار اقتصادی، به مشاغل غیررسمی روی می‌آورند.

• تشدید فشار بر طبقه متوسط: که همواره بین دهک‌های بالا و پایین گرفتار می‌شوند.

نقش کالابرگ الکترونیک در سیاست جدید

دولت اعلام کرده است که بخشی از منابع آزادشده صرف شارژ کالابرگ الکترونیکی می‌شود:

• دهک‌های ۱ تا ۳: اعتبار ۵۰۰ هزار تومانی برای خرید کالاهای اساسی.

• دهک‌های ۴ تا ۷: اعتبار ۳۵۰ هزار تومانی.

اما هنوز مشخص نیست که حذف چند میلیون نفر چگونه بر حجم این حمایت‌ها تأثیر خواهد گذاشت.

اعتراض به حذف یارانه | راه‌های پیگیری

خانوارهای حذف‌شده می‌توانند:
۱. به سامانه هدفمندی یارانه‌ها مراجعه و اعتراض خود را ثبت کنند.
۲. مدارک درآمدی و مالی خود را بارگذاری کنند.
۳. منتظر بررسی و اعلام نتیجه باشند.

با این حال، سرعت رسیدگی به اعتراضات یکی از نگرانی‌های اصلی مردم است.

مقایسه با موج‌های قبلی حذف یارانه

• در سال‌های گذشته، حذف یارانه تنها به دهک دهم محدود بود.

• در سال ۱۴۰۴، برای نخستین بار حذف میلیونی در چند ماه متوالی در دستور کار قرار گرفته است.

• این اقدام به‌عنوان بزرگ‌ترین اصلاح یارانه‌ای دهه اخیر شناخته می‌شود.

جمع‌بندی

با آغاز شهریور ۱۴۰۴، حذف یارانه نقدی رسماً وارد مرحله تازه‌ای شد. آمارها نشان می‌دهد که چند میلیون نفر دیگر از فهرست یارانه‌بگیران خط خورده‌اند و این روند تا پایان سال ادامه خواهد داشت. اگرچه دولت این سیاست را در راستای اجرای قانون بودجه و حمایت هدفمند از دهک‌های پایین توجیه می‌کند، اما نگرانی‌ها درباره حذف کارگران و خانوارهای متوسط همچنان باقی است.
موفقیت این سیاست در گرو شفافیت معیارها، دقت در دهک‌بندی و رسیدگی سریع به اعتراضات خواهد بود.

منبع: خبرگزاری تسنیم – ایرنا – جماران