جدول حذف یارانه‌ها منتشر شد | ۱۵ میلیون نفر خط می‌خورند

حذف یارانه نقدی همواره یکی از بحث‌برانگیزترین تصمیمات اقتصادی دولت‌ها در ایران بوده است. با توجه به تکلیف قانونی در بودجه سال ۱۴۰۴، دولت موظف است یارانه سه دهک بالای درآمدی یعنی دهک‌های ۸، ۹ و ۱۰ را حذف کند. این تصمیم که حدود ۱۸ میلیون نفر را شامل می‌شود، تاکنون تنها برای بخشی از مشمولان اجرا شده و هنوز ۱۵ میلیون نفر در انتظار تعیین تکلیف قرار دارند.

حذف یارانه؛ تکلیف قانونی بودجه ۱۴۰۴

• طبق بندهای قانون بودجه ۱۴۰۴، دولت موظف است یارانه نقدی دهک‌های بالای درآمدی را حذف کند.

• وزارت رفاه و سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها مسئول شناسایی مشمولان هستند.

• هدف اصلی این اقدام، انتقال منابع به دهک‌های پایین‌تر و تقویت اجرای کالابرگ الکترونیک است.

عملکرد دولت در مرداد ۱۴۰۴

• قرار بود حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی از ابتدای سال ۱۴۰۴ آغاز شود.

• در عمل، تا مردادماه تنها ۷۵۰ هزار نفر حذف شدند.

• این میزان معادل ۱۵ درصد از کل افراد مشمول حذف است.

• به این ترتیب، هنوز حدود ۱۵ میلیون نفر دیگر باقی مانده‌اند که باید تا پایان سال تعیین تکلیف شوند.

جدول آماری حذف یارانه‌ها در سال ۱۴۰۴

منبع: تسنیم + اظهارات مسئولان سازمان هدفمندی

چرا حذف یارانه‌ها با تأخیر انجام شد؟

1. اعتراض‌های مردمی به قطع یارانه و فرصت برای ثبت درخواست بررسی مجدد.

2. پیچیدگی در شناسایی دهک‌ها؛ نیاز به بررسی درآمد، دارایی، تراکنش‌های بانکی و املاک.

3. اختلاف نظر نهادی بین وزارت رفاه، سازمان هدفمندی و سازمان برنامه و بودجه.

4. نگرانی از تبعات اجتماعی در صورت حذف ناگهانی تعداد زیادی از افراد.

پیامدهای تأخیر دولت در حذف یارانه‌ها

• منابع پیش‌بینی‌شده برای کالابرگ الکترونیک به موقع تأمین نشد.

• دولت مجبور شد از صندوق توسعه ملی یک میلیارد دلار برداشت کند.

• فشار بر منابع ارزی کشور افزایش یافت.

• پروژه‌های توسعه‌ای از منابع محروم شدند.

معیارهای شناسایی خانوارهای پردرآمد

وزارت رفاه برای شناسایی دهک‌های بالای درآمدی از چند شاخص استفاده می‌کند:

• درآمد ماهانه خانوار (بیش از ۱۰ میلیون تومان سرانه بعد از کسر اجاره).

• تراکنش‌های بانکی و کارتخوان‌های فعال.

• دارایی‌های ملکی و خودروهای لوکس.

• سفرهای خارجی و اقامت در خارج.

این شاخص‌ها باعث شده بسیاری از خانوارها در دهک‌های ۸ تا ۱۰ قرار بگیرند و در معرض حذف یارانه باشند.

دهک‌های پایین؛ منتظر حمایت بیشتر

طبق قانون، منابع حاصل از حذف یارانه پردرآمدها باید:

• صرف کالابرگ الکترونیک برای دهک‌های پایین شود.

• حداقل ۴۰۰ هزار میلیارد ریال برای حمایت از محرومان اختصاص یابد.

• شامل خانوارهای فقیر غیرمشمول نهادهای حمایتی هم بشود.

واکنش‌ها به سیاست حذف یارانه‌ها

• کارشناسان اقتصادی: اجرای تدریجی حذف منطقی است، اما تأخیر باعث کسری منابع شده.

• مردم: اعتراض به اشتباه در دهک‌بندی و حذف اشتباهی یارانه برخی خانوارهای کم‌درآمد.

• نمایندگان مجلس: تاکید بر اجرای دقیق و شفاف قانون بودجه.

جمع‌بندی

با توجه به آمار رسمی، تنها بخش اندکی از تکلیف قانونی حذف یارانه‌ها انجام شده و هنوز ۱۵ میلیون نفر در آستانه حذف قرار دارند. اگر دولت تا پایان سال روند حذف را تکمیل نکند، نه تنها منابع لازم برای کالابرگ و حمایت از محرومان تأمین نخواهد شد، بلکه فشار بیشتری بر بودجه و منابع ارزی کشور وارد می‌شود.