با نزدیک شدن به پایان سال ۱۴۰۴، توجه اقتصاد ایران به یک نقطه حساس متمرکز شده است: افزایش حقوق سال 1405.

رقمی که تعیین می‌شود، نه یک عدد ساده، بلکه خط زندگی میلیون‌ها خانوار ایرانی است.

از سوی دیگر، نشانه‌های کسری بودجه سنگین در سال آینده، نگرانی‌ها را درباره محدود بودن افزایش حقوق ۱۴۰۵، چه برای کارگران و چه برای کارمندان، افزایش داده است.

این گزارش یک تحلیل جامع، دقیق و قابل اعتماد از آینده حقوق و دستمزد در سال ۱۴۰۵ ارائه می‌دهد.

افزایش حقوق سال 1405 در ایران به چه عواملی بستگی دارد؟

پیش از ورود به سناریوهای احتمالی، لازم است بدانیم شاخص‌های تعیین‌کننده افزایش حقوق سال 1405 کدام‌اند.

مهم‌ترین عوامل:

۱. نرخ تورم رسمی و تورم انتظاری

طبق ماده ۴۱ قانون کار، حداقل دستمزد باید حداقل برابر نرخ تورم افزایش یابد.

۲. هزینه سبد معیشت کارگران

کمیته دستمزد شورای عالی کار هر سال هزینه معیشت یک خانواده ۳.۳ نفره را تعیین می‌کند.
هرچه سبد معیشت فاصله بیشتری از حقوق فعلی داشته باشد، فشار برای افزایش حقوق سال 1405 بیشتر خواهد بود.

۳. توان مالی کارفرمایان

بسیاری از کارفرمایان در سال ۱۴۰۴ با رکود، کاهش فروش و افزایش هزینه‌های تولید مواجه بوده‌اند؛ عامل مهمی برای محدود کردن افزایش حقوق.

۴. کسری بودجه دولت

این‌بار کسری بودجه نقش تعیین‌کننده دارد، زیرا دولت نمی‌تواند حقوق کارمندان خود را زیاد افزایش دهد و همین موضوع سیگنال مهمی برای بخش خصوصی است.

۵. اولویت دولت برای کنترل تورم

دولت معمولاً معتقد است افزایش بالای حقوق تورم را تشدید می‌کند، بنابراین تمایل به رشد پایین‌تر دارد.

سیگنال‌های اولیه افزایش حقوق سال 1405 از لایحه بودجه

در لایحه بودجه ۱۴۰۵، دولت اولین نشانه‌ها را می‌دهد. این سیگنال معمولاً مبنای مذاکرات کارگری و کارفرمایی می‌شود.

چه می‌گویند؟

• زمزمه افزایش ۱۰ تا ۲۰ درصدی حقوق کارمندان دولت

• محدودیت شدید بودجه

• فشار بر کنترل هزینه‌ها

• پیش‌بینی کسری بودجه بالای ۵۰۰ هزار میلیارد تومان

این موارد نشان می‌دهد که دولت قصد ندارد جهش بزرگی در حقوق کارمندان اعمال کند و این موضوع می‌تواند مانع افزایش زیاد حقوق کارگران نیز شود.

روند تعیین حداقل دستمزد برای افزایش حقوق سال 1405

۱. سیگنال بودجه

دولت درصد افزایش حقوق کارمندان را تعیین می‌کند.
این رقم برای کارگران الزام‌آور نیست اما مسیر مذاکرات را روشن می‌کند.

۲. اعلام شاخص‌های اقتصادی

• تورم رسمی

• هزینه سبد معیشت

• رشد اقتصادی

• نرخ ارز و قیمت کالاهای اساسی

۳. جلسات شورای عالی کار

مذاکرات سه‌جانبه بین:

• کارگران

• کارفرمایان

• دولت

۴. تصویب نهایی

حداقل دستمزد ۱۴۰۵ در اسفند تصویب و از فروردین اعمال می‌شود.

سناریوهای احتمالی برای افزایش حقوق سال 1405

با تحلیل شرایط اقتصادی، کسری بودجه، تورم و مذاکرات، سه سناریوی اصلی پیش روی ایران قرار دارد:

افزایش حقوق سال 1405 در حالت خوش‌بینانه (۴۰ تا ۵۰٪)

این سناریو زمانی اجرا می‌شود که:

• دولت منابع بیشتری داشته باشد

• فشار افکار عمومی افزایش یابد

• قیمت نفت بالا برود

• سبد معیشت جهش بالایی داشته باشد

نتیجه:

• کارگران افزایش قابل توجه دریافت می‌کنند

• قدرت خرید بهبود می‌یابد

• اما خطر تورم نیمه دوم ۱۴۰۵ افزایش می‌یابد

احتمال وقوع: ۱۵٪

افزایش حقوق سال 1405 در حالت واقع‌بینانه (۲۵ تا ۳۵٪)

محتمل‌ترین سناریو

این سناریو همان چیزی است که معمولاً شورای عالی کار به آن نزدیک می‌شود.

چرا محتمل است؟

• تورم رسمی حدود ۳۰٪

• سبد معیشت فاصله شدید با حقوق دارد

• توان پرداخت کارفرمایان محدود است

• دولت دنبال مهار تورم است

پیش‌بینی:

افزایش حقوق سال 1405 در حدود:

✔ ۳۰ درصد

احتمال وقوع: ۵۵٪

افزایش حقوق سال 1405 در حالت محافظه‌کارانه (۱۵ تا ۲۵٪)

این سناریو تحت تأثیر کسری بودجه دولت و رکود تولید است.

چه زمانی اتفاق می‌افتد؟

• کسری بودجه شدید

• رکود اقتصادی

• فشار کارفرمایان

• هدف دولت: جلوگیری از تورم جدید

پیامد:

• کاهش قدرت خرید

• افزایش نارضایتی

• تشدید فاصله سبد معیشت با حقوق

احتمال وقوع: ۳۰٪

بررسی اثر کسری بودجه بر افزایش حقوق سال 1405

کسری بودجه امسال مهم‌ترین عامل محدودکننده افزایش حقوق است.
به زبان ساده:

وقتی دولت پول ندارد، نمی‌تواند حقوق کارمندان را زیاد کند.
و چون افزایش حقوق کارمندان تبدیل به خط‌کش مذاکرات کارگری می‌شود، دستمزد کارگران هم محدود می‌شود.

پیامدهای کسری بودجه:

• افزایش پایین حقوق کارمندان

• محدود شدن مذاکرات کارگری

• فشار بر شرکت‌ها

• احتمال تعدیل نیرو

• افت قدرت خرید خانوارها

روند افزایش مزایا در افزایش حقوق سال 1405

۱. حق مسکن

پیش‌بینی افزایش ۲۰ تا ۳۰ درصدی.

۲. بن کارگری

با توجه به تورم غذا، احتمال افزایش ۳۰ تا ۴۰ درصدی.

۳. حق اولاد

افزایش معمول ۲۰ تا ۲۵ درصدی.

تأثیر افزایش حقوق سال 1405 بر کارفرمایان

افزایش دستمزد هزینه تمام‌شده کالا را بالا می‌برد.
این موضوع می‌تواند باعث شود:

• قیمت کالاها گران‌تر شود

• صادرات کاهش پیدا کند

• قدرت رقابت بنگاه‌ها کم شود

• امکان تعدیل نیرو بالا برود

به همین دلیل کارفرمایان از افزایش‌های بالای ۳۰٪ هراس دارند.

تاثیر افزایش حقوق سال 1405 بر کارگران

برای کارگران، افزایش حقوق یک مسئله حیاتی است.
با تورم فعلی، هر افزایش زیر ۳۰٪ عملاً «بی‌اثر» خواهد بود.

اثرات:

• کاهش رفاه

• فشار بر هزینه‌های زندگی

• افزایش بدهکاری خانوار

• مهاجرت نیروی کار متخصص

پیش‌بینی نهایی افزایش حقوق سال 1405

با جمع‌بندی:

• کسری بودجه

• تورم

• سبد معیشت

• توان تولید

• سیگنال لایحه بودجه

پیش‌بینی نهایی:

حدس نهایی کارشناسی:

افزایش حقوق سال 1405 برای کارگران: بین ۲۸ تا ۳۲ درصد
افزایش حقوق کارمندان دولت: بین ۱۵ تا ۲۰ درصد

---

جمع‌بندی نهایی | کدام سناریو محتمل‌ترین است؟

در حال حاضر، محتمل‌ترین سناریو افزایش ۳۰ درصدی برای کارگران و کمتر از ۲۰ درصد برای کارمندان است.
ترکش کسری بودجه به‌وضوح در میزان افزایش حقوق سال 1405 دیده می‌شود.

منبع

خبر آنلاین