جنگ‌طلبی آمریـــکا واقعیت است

از ۱۵ شهریور ۱۴۰۴ (۵ سپتامبر ۲۰۲۵) ترامپ با یک فرمان اجرایی دستور «برندسازی مجدد» پنتاگون از  Department of Defense  به Department of War را صادر کرد. این اقدام در سطح حقوقی نام رسمی در قوانین را تغییر نمی‌دهد و برای تغییر واقعی به مصوبه کنگره نیاز است؛ اکنون عنوان «وزارت جنگ» عملا یک لقب نمادین است که در وب‌سایت‌ها، بیانیه‌ها و تابلوها استفاده می‌شود.  هم‌زمان، پیت هگزث، در نخستین سخنرانی‌اش اعلام کرد: «آمریکا قرار است بیشتر بکُشد، به‌ جای دفاع، به حمله برود و بیشترین کشندگی ممکن را در جنگ‌ها به‌ کار گیرد.» این تغییر لحن پیام نمادینِ «اخلاق جنگاورانه» می‌فرستد، اما به‌خودیِ‌خود دکترین و اسناد راهبردی را عوض نمی‌کند.   هزینه و پیچیدگی اداری این ری‌برند گسترده است و خود پنتاگون را نگران کرده (از تابلوها و مُهرها تا یونیفرم‌ها و اسناد) منتقدان آن را نمایشی و با ریسک دیپلماتیک می‌دانند.  از منظر استراتژیک، این اقدام بیشتر «سیگنال‌‌دهی» است تا تغییر ساختاری؛ ولی همراه‌ شدن آن با عملیات‌های اخیر و لحن «حداکثر کشندگی» می‌تواند بر قواعد درگیری، بازدارندگی و برداشت متحدان/رقبا اثر بگذارد. 

  واقعیت حقوقی و نهادی تغییر نام   

این تغییر نام، بازگرداندن عنوانی است که تا سال ۱۹۴۹ وجود داشت و پس از جنگ جهانی دوم کنار گذاشته شد. از آن زمان وزارتخانه با عنوان «دفاع» شناخته می‌شد تا تصویر آمریکا را به‌عنوان مدافع امنیت جمعی و صلح بین‌المللی تثبیت کند. ترامپ اما با امضای فرمان جدید، این نام تاریخی را احیا کرده و آن را نشانه‌ «بازگشت به روحیه‌ جنگاورانه و پیروزی‌طلبی» توصیف کرده است. 

هگزث در کنار ترامپ خطاب به خبرنگاران گفت: «ما دیگر نمی‌خواهیم منفعلانه از خود دفاع کنیم. آمریکا به حمله خواهد رفت و معیار ما بیشترین میزان کشتار است، نه کمترین.» این جملات صریح و خشن، نقطه عطفی در ادبیات رسمی پنتاگون محسوب می‌شود. 

هزینه‌های سنگین یک ری‌برند گسترده 

بلافاصله پس از این فرمان، تابلوهای نصب‌شده در ساختمان پنج‌ضلعی آرلینگتون و عنوان‌های مقامات ارشد ارتش تغییر کرد: «وزیر دفاع» به «وزیر جنگ» و «معاون وزیر دفاع» به «معاون وزیر جنگ» بدل شد. رسانه‌ها از هزینه‌های چندمیلیون دلاری برای تعویض تابلوها، مهرها، سامانه‌های دیجیتال و حتی یونیفرم‌ها گزارش داده‌اند فرمان ترامپ فعلا این ری‌برندینگ را مجاز کرده و رسانه‌های اصلی همین را گزارش داده‌اند.  در این مقطع، ستون فقرات قانونی وزارت دفاع دست‌نخورده است؛ بنابراین تغییر، ماهیتا نمادین است نه حقوقی. 

ترامپ و هگزث این تغییر را «بازگرداندن روحیه جنگاورانه» و عبور از «دفاع منفعل» معرفی می‌کنند، این گزاره‌ها در سخنرانی‌ها و پوشش رسانه‌ای متعدد ثبت شده‌اند.  این تغییر در ادامه‌ الگوی شخصیتی و سیاسی ترامپ قرار دارد؛ الگویی که بر نمایش قدرت و تهدید نمادین استوار است. او پیش‌تر نیز با رژه‌ نظامی بزرگ به مناسبت ۲۵۰ سالگی ارتش، بازگرداندن نام پایگاه‌های قدیمی ارتش و استفاده گسترده از نیروهای مسلح در امور داخلی، مرز مکزیک و شهرهای بزرگ آمریکا هنجارهای معمول را زیر سوال برده بود. 

نمایش قدرت در امتداد شخصیت سیاسی ترامپ 

اما پرسش کلیدی این است که آیا این تغییر فقط یک اقدام نمادین و «شو سیاسی» است یا مقدمه‌ یک تغییر واقعی در راهبرد امنیتی ایالات متحده؟ 

از یک‌سو، قوانین و ساختارهای رسمی همچنان همان «Department of Defense»  را حفظ کرده‌اند و برای تغییر رسمی در سطح کنگره باید مصوبه‌ای قانونی تصویب شود. بنابراین، در سطح حقوقی هنوز استراتژی کلان آمریکا تغییر نکرده است.از سوی دیگر، هم‌زمانی این اقدام با حملات آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران و حمله نظامی علیه کارتل‌های مواد مخدر ونزوئلا نشان می‌دهد که لحن تهاجمی ترامپ و هگزث می‌تواند به تفسیر جدیدی از قواعد درگیری نظامی بینجامد و زمینه را برای عملیات‌های خشن‌تر فراهم کند. 

هم‌زمانی ری‌برند با عملیات‌های بحث‌برانگیز ضربات علیه کارتل‌های مواد مخدر در ونزوئلا و خطابه‌های تند هگزث، این شبهه را تقویت می‌کند که لحن جدید می‌تواند دست‌کم بر اجرای قواعد این درگیری اثر بگذارد - ولو اینکه سند دکترین تازه‌ای اعلام نشده باشد. 

بُعد بوروکراتیک و هزینه‌ - فایده 

برآوردها از میلیون‌ها تا میلیاردها دلار هزینه پنهان و آشکار برای تعویض تابلوها، مهرها، پورتال‌ها، یونیفرم‌ها و اسناد در صدها هزار تأسیسات در ده‌ها کشور حکایت دارد؛ مقام‌های پنتاگون از «میلیون‌ها دردسر کوچک» گفته‌اند. منتقدان می‌گویند این منابع باید صرف نوسازی، آمادگی رزمی و خانواده‌های نظامی شود.

کارشناسان معتقدند ترامپ با این تغییر در پی نوعی برندسازی هویتی است؛ انتخاب واژه «جنگ» به‌ جای «دفاع» حامل پیام القای اراده برای پیروزی و مقابله با فرهنگ «وُک» در فضای سیاسی داخلی آمریکاست. از سوی دیگر، این نام‌گذاری سیگنالی بازدارنده به رقبا ارسال می‌کند و در داخل نیز پایگاه اجتماعی ترامپ را که با زبان قدرت عریان و لحن تهاجمی همدلی دارد، بسیج می‌کند. فشار روایی بر دستگاه نظامی نیز در همین چارچوب معنا می‌یابد؛ فشاری برای آنکه لحن رسمی پنتاگون تهاجمی‌تر شده و معیار اثرگذاری عملیات نظامی بر اساس «کشندگی حداکثری» تعریف شود. 

سیگنال بازدارندگی یا خوراک تبلیغاتی؟ 

با این همه، آینده این تصمیم به چند شاخص بستگی دارد. باید دید آیا کنگره حاضر به تصویب قانونی برای تغییر رسمی نام خواهد شد یا نه. همچنین، صدور دستورالعمل‌های جدید برای قواعد درگیری و انتشار اسناد راهبردی تازه می‌تواند نشانه‌ای از عزم واشنگتن برای تغییر عملی باشد. پیگیری بودجه‌های پنتاگون نیز تعیین خواهد کرد که آیا منابع به سمت ری‌برندینگ نمادین منحرف می‌شود یا همچنان صرف آمادگی رزمی خواهد شد. واکنش متحدان اروپایی و آسیایی و نیز الگوی عملیات آمریکا در ایران، ونزوئلا و دیگر مناطق نیز شاخص‌های مهمی برای سنجش پیامدهای واقعی این تغییر به‌شمار می‌رود. 

به این ترتیب، تغییر نام وزارت دفاع به وزارت جنگ بیش از آنکه صرفاً یک حرکت صوری باشد، به‌نوعی نمایانگر کشاکش میان نماد و واقعیت در سیاست امنیتی آمریکا است؛ کشاکشی که سرنوشت آن در ماه‌های آینده و در میدان عمل مشخص خواهد شد./صبح نو