معامله نسیه در کاخ سفید

خراسان نوشت:   محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی متاثر از استقبال خاصی که ترامپ از او در بدو ورودش به کاخ سفید داشت؛ از افزایش رقم سرمایه گذاری عربستان از ۶۰۰ میلیون دلار که در سفر ترامپ به عربستان اعلام شده بود به ۱۰۰۰ میلیارد دلار خبرداد؛ رقمی که پرداخت آن حتی برای جیب سرشار از دلارهای نفتی پادشاهی سعودی نیز سنگین و ناممکن به نظر می رسد. بیان این عدد سنگین و غیرواقعی در کنار موافقت ترامپ با فروش جنگنده های اف ۳۵، فروش ۳۰۰ تانک آمریکایی و صدور مجوز عربستان برای ورود به باشگاه کشورهای هسته ای معنا پیدا می کند و از توافقات پنهان میان ترامپ و بن سلمان برای پیوستن عربستان به توافق ابراهیم پرده برمی دارد. اما چرا وعده ۱۰۰۰ میلیارد دلاری بن سلمان به ترامپ آن قدر غیرواقعی است که او باید به طریق دیگری امتیازات دریافتی را جبران کند؟

عدم تناسب با ابعاد اقتصاد عربستان

اولین دلیلی که ادعای ولیعهد عربستان را غیرواقعی جلوه می دهد؛ عدم تناسب اعداد اعلام شده با ابعاد اقتصاد عربستان است. بنابر گزارش رسمی GASTAT (سازمان آمار عربستان) تولید ناخالص ملی (GDP) عربستان در سال ۲۰۲۴ میلادی با رشد ۴.۴ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۳ معادل ۱٫۰۹ تریلیون دلار بوده است. طبعا نمی توان انتظار داشت که عربستان بتواند در کوتاه مدت معادل تولید ناخالص ملی یک سال خودش را در یک کشور خارجی سرمایه گذاری کند به خصوص که پروژه های متعدد نیازمند به سرمایه گذاری های سنگین داخلی مثل نئوم، شهر لاین و ... را هم دارد که پیشبرد همین طرح ها ذیل افق ۲۰۳۰ بن سلمان امروز عربستان را حتی مجبور به استقراض و دریافت وام کرده است. حالا در نظر داشته باشید که تولید ناخالص ملی یک مثال بود و سرمایه گذاری داخلی و خارجی دولت عربستان توسط صندوق سرمایه گذاری عربستان (PIF) انجام می شود که به گزارش لوموند مجموع دارایی هایی معادل ۷۰۰ میلیارد دلار را در سراسر جهان مدیریت می کند. توجه داشته باشید که مجموع سرمایه صندوق سرمایه گذاری عربستان معادل این عدد است و اگر کل این سرمایه ها که شامل سهام شرکت ها و املاک می شوند هم نقد شوند باز هم کفاف سرمایه گذاری ۱۰۰۰ میلیارد دلاری در آمریکا را نمی دهند.

افق غیرقابل دستیابی ۲۰۳۰

دومین دلیل عمده ای که می توان به عنوان مانعی در مقابل امکان سرمایه گذاری ۱۰۰۰ میلیارد دلاری عربستان در آمریکا بیان کرد سرمایه گذاری های سنگین عربستان در پروژه های داخلی افق ۲۰۳۰ است. در شرایطی که حالا با گذشت حدود یک دهه از آغاز این طرح بسیاری از عملی بودن آن دچار تردید شده‌اند. شواهد میدانی و گزارش‌های بین‌المللی نشان می‌دهد که بخشی از برنامه‌های نمادین Vision ۲۰۳۰ نه تنها با تاخیر مواجه شده‌اند، بلکه برخی از آن ها به‌صورت عملی در حال کوچک‌سازی یا بازنگری اساسی‌اند. گزارش‌های خبری حاکی است که پروژه «NEOM» و به‌ویژه بخش جنجالی شهر آینده‌نگرانه بر مبنای انرژی سبز معروف به پروژه «The Line» تحت فشار بازنگری بودجه و کاهش مقیاس قرار گرفته‌اند؛ دیوار ۱۷۰ کیلومتری «The Line» کوچک شده، فازهای پروژه نئوم حذف یا تعلیق شده و برخی پروژه‌ها هم بعد از ۲۰۳۰ منتقل شده‌اند. علاوه بر این لوموند در گزارشی از سازوکار تامین مالی به وسیله بدهی و استقراض دولت عربستان برای پیشبرد این طرح ها ذیل افق ۲۰۳۰ خبر داد. به این صورت که همین الان صندوق سرمایه گذاری عربستان با صدور اوراق قرضه و دریافت وام با پشتوانه ۷۰۰ میلیون سرمایه ای که دارد تامین سرمایه برای انجام این پروژه ها را انجام می دهد و حتی امکان نقد کردن تمام این سرمایه برای انجام سرمایه گذاری در آمریکا نیز وجود ندارد.

 حالا به تمام این ها کسری بودجه معادل ۳ درصد از تولید ناخالص مالی عربستان را هم به مجموع این موارد اضافه کنید. مجموع دلایلی که خود بیانگر واقعیت اظهارات بن سلمان در مقابل ترامپ هستند؛ سیگنال هایی سیاسی برای بازگذاشتن دست ترامپ برای فروش جنگنده های اف ۳۵ و صدور اجازه برای ساخت تاسیسات هسته ای اند. بده بستان هایی که تماما نه با سرمایه گذاری هنگفت سعودی ها در آمریکا، بلکه با پیوستن به توافق ابراهیم، عادی سازی روابط با اسرائیل و معامله با خون مردم مظلوم غزه پرداخت خواهد شد.