یارانه نقدی در ایران بیش از ۲۰ سال است که به‌عنوان یکی از سیاست‌های حمایتی دولت‌ها برای کاهش فشار تورمی و حمایت از اقشار ضعیف جامعه اجرا می‌شود. اما با گذشت زمان و افزایش تورم، ارزش واقعی این یارانه به شدت کاهش یافته و دیگر قادر به تأمین نیازهای ضروری خانوارها نیست.

کارشناسان معتقدند راهکار جایگزین، تبدیل یارانه نقدی به کالابرگ الکترونیکی است؛ اقدامی که نه تنها می‌تواند نیازهای غذایی و معیشتی خانوارها را تضمین کند بلکه مانع از مصرف غیرهدفمند یارانه نیز می‌شود.

ناکارآمدی یارانه نقدی در شرایط کنونی

یارانه نقدی در سال‌های نخست پرداخت، معادل بخش مهمی از هزینه‌های خانوار بود اما در سال ۱۴۰۴:

• یارانه نقدی ۳۰۰ یا ۴۰۰ هزار تومانی حتی هزینه یک هفته خرید مواد غذایی را هم پوشش نمی‌دهد.

• بسیاری از خانوارها این مبلغ را صرف قبوض آب، برق و تلفن می‌کنند.

• سهم کالاهای اساسی در سبد مصرف خانوار کاهش یافته است.

به گفته حمید حاج اسماعیلی، کارشناس اقتصادی:

«یارانه نقدی دیگر اثرگذاری اوایل را ندارد. برای جلوگیری از سوءتغذیه در خانواده‌ها، باید این یارانه‌ها به کالابرگ تبدیل شوند.»

کالابرگ؛ راهکاری برای تأمین معیشت واقعی

کالابرگ الکترونیکی به خانوارها این امکان را می‌دهد که اعتبار یارانه‌ای خود را صرفاً برای خرید کالاهای ضروری خرج کنند.
مزایای اصلی:

• جلوگیری از خرج شدن یارانه در مصارف غیرضروری

• تضمین دسترسی خانوارها به کالاهای اساسی

• کنترل بهتر بازار کالاهای ضروری از سوی دولت

• کاهش فشار تورمی در بازار آزاد

توسعه سبد کالابرگ از ۱۱ قلم به ۲۵ قلم

در حال حاضر، سبد کالابرگ شامل ۱۱ قلم کالا است. اما کارشناسان پیشنهاد داده‌اند که این سبد تا ۲۵ قلم گسترش یابد.

 اقلام فعلی کالابرگ:

• برنج

• روغن

• مرغ

• تخم‌مرغ

• حبوبات

• شیر

• ماست

• پنیر

• نان صنعتی

• شکر

• چای

 اقلام پیشنهادی برای اضافه شدن:

• گوشت قرمز

• ماهی

• سبزیجات و میوه‌های اساسی

• رب گوجه و کنسروجات

• کره و لبنیات کامل‌تر

• پوشاک ضروری

• محصولات بهداشتی خانوار

استعلام واریز کالابرگ

برای اطلاع از واریز اعتبار و میزان موجودی کالابرگ، چند روش وجود دارد:

1. کد دستوری USSD

   • شماره‌گیری *463# با سیم‌کارت سرپرست خانوار

   • وارد کردن کد ملی برای مشاهده اعتبار

2. سامانه my.gov.ir

   • ورود با کد ملی و رمز عبور

   • مشاهده جزئیات واریزی‌ها و فروشگاه‌های طرف قرارداد

3. اپلیکیشن‌های بانکی

   • بانک‌هایی مثل ملی، تجارت و ملت امکان مشاهده اعتبار را فراهم کرده‌اند.

4. پیامک رسمی وزارت رفاه

   • پس از شارژ اعتبار به سرپرست خانوار پیامک ارسال می‌شود.

جدول مبالغ واریزی کالابرگ برای خانوارها

اثر اقتصادی کالابرگ بر تورم

• یارانه نقدی: مستقیماً وارد بازار پولی می‌شود و می‌تواند تورم‌زا باشد.

• کالابرگ: اعتبار یارانه به سمت کالاهای مشخص هدایت می‌شود و اثر تورمی کمتری دارد.

• نتیجه: با اجرای درست، فشار قیمتی بر کالاهای اساسی کاهش می‌یابد.

چالش‌های اجرای کالابرگ

1. کمبود منابع مالی به دلیل کسری بودجه دولت

2. مشکلات زیرساختی در فروشگاه‌های کوچک و روستایی

3. محدودیت انتخاب برای خانوارها در مقایسه با یارانه نقدی

4. احتمال کمبود کالا در دوره‌های خاص به‌ویژه در بحران‌ها

پیشنهادات کارشناسان برای بهبود اجرای طرح

• افزایش تنوع کالاها به ۲۵ قلم

• نظارت بیشتر بر قیمت‌گذاری و جلوگیری از کمبود

• پرداخت مستمر و منظم بدون وقفه

• شفافیت در اطلاع‌رسانی به مردم

جمع‌بندی

یارانه نقدی در شرایط کنونی دیگر توان حمایت واقعی از معیشت مردم را ندارد. تبدیل آن به کالابرگ الکترونیکی اقدامی ضروری برای جلوگیری از سوءتغذیه و تأمین نیازهای اصلی خانوار است. با توسعه سبد کالا از ۱۱ به ۲۵ قلم و استقرار سیستم‌های نظارتی قوی، این طرح می‌تواند نقش مهمی در توانمندسازی اقشار ضعیف جامعه ایفا کند.

کلمات کلیدی پیشنهادی

•  

• سبد کالابرگ ۲۵ قلم

•  

•  

•  

• توسعه سبد کالاهای اساسی

نام تصاویر (Alt Text) پیشنهادی

1.  → «سبد کالابرگ توسعه یافته تا ۲۵ قلم کالا»

2. estelam-kalabarg.jpg → «نحوه استعلام واریز کالابرگ ۱۴۰۴»

3. jadval-varizi-kalabarg.jpg → «جدول مبالغ واریزی کالابرگ برای خانوارها»

4. → «تبدیل یارانه نقدی به کالابرگ الکترونیکی»

• یارانه نقدی تمام شد؛ نوبت کالابرگ ۲۵ قلمی رسید!

• بمب خبری معیشتی | یارانه نقدی حذف می‌شود، کالابرگ جایگزین شد

• کالابرگ الکترونیکی ۱۴۰۴؛ سفره مردم تغییر می‌کند؟

• یارانه نقدی بی‌اثر شد؛ کالابرگ راه نجات کارگران؟

• کارشناس اقتصادی: یارانه نقدی سرابی بیش نیست، کالابرگ تنها راه است

• از ۱۱ قلم تا ۲۵ قلم | سبد کالابرگ بزرگ‌تر می‌شود

• یارانه نقدی در آستانه حذف؛ آیا همه مشمول کالابرگ می‌شوند؟

• خبر داغ معیشتی | کالابرگ جایگزین یارانه نقدی برای دهک‌های پایین